Profesjonalny Przewodnik po Windykacji Należności w Niemczech

Windykacja należności na terenie Niemiec to proces, który podlega ścisłym regulacjom prawnym i wymaga profesjonalnego podejścia. W niemieckim systemie prawnym obowiązują surowe przepisy dotyczące egzekwowania długów, a skuteczność działań windykacyjnych w dużej mierze zależy od przestrzegania procedur oraz strategicznego podejścia do negocjacji. Niniejszy artykuł omawia kluczowe aspekty windykacji w Niemczech, od przypominania dłużnikowi o zaległościach, przez działania pozasądowe, aż po egzekucję sądową i komorniczą.

Podstawy prawne windykacji w Niemczech

Niemieckie prawo regulujące proces windykacji należności opiera się na kilku kluczowych aktach prawnych:

• Bürgerliches Gesetzbuch (BGB) – Niemiecki kodeks cywilny, regulujący zobowiązania i uprawnienia wierzycieli.
• Zivilprozessordnung (ZPO) – Kodeks postępowania cywilnego, zawierający przepisy dotyczące sądowego dochodzenia należności.
• Gesetz gegen den unlauteren Wettbewerb (UWG) – Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, regulująca praktyki windykacyjne.
• Rechtsdienstleistungsgesetz (RDG) – Ustawa o świadczeniu usług prawnych, określająca, kto może zajmować się windykacją profesjonalnie.

Prawidłowe dochodzenie należności w Niemczech wymaga znajomości tych regulacji i stosowania się do określonych procedur, aby uniknąć oskarżeń o nieuczciwe praktyki windykacyjne.

Przedsądowe metody odzyskiwania należności

Przypomnienia o płatności (Zahlungserinnerung)

Pierwszym krokiem w procesie windykacji jest wysłanie przypomnienia o płatności (Zahlungserinnerung). W Niemczech nie jest to obowiązkowe, jednak rekomenduje się jego stosowanie w celu utrzymania dobrych relacji biznesowych.

Treść przypomnienia powinna zawierać:

• Dane wierzyciela i dłużnika,
• Numer faktury i kwotę należności,
• Termin zapłaty,
• Możliwe konsekwencje braku płatności (np. przekazanie sprawy do windykacji).

Wezwanie do zapłaty (Mahnung)

Jeśli przypomnienie o płatności nie przynosi efektu, kolejnym krokiem jest formalna monityfikacja (Mahnung). W Niemczech zwyczajowo wysyła się maksymalnie trzy wezwania do zapłaty, z których każde jest coraz bardziej stanowcze.

Treść Mahnung powinna zawierać:

• Informację o wcześniejszych wezwaniach,
• Nowy termin płatności (zwykle 7–14 dni),
• Informację o możliwych konsekwencjach, np. postępowaniu sądowym.

Dodatkowo można doliczyć odsetki ustawowe za opóźnienie (Verzugszinsen), które wynoszą:

• 5 punktów procentowych powyżej stopy bazowej Europejskiego Banku Centralnego (EBC) dla konsumentów,
• 9 punktów procentowych powyżej stopy bazowej EBC dla transakcji między przedsiębiorcami (B2B).

Działania firm windykacyjnych i kancelarii prawnych

Jeśli dłużnik nadal nie reguluje należności, można zlecić sprawę profesjonalnej firmie windykacyjnej lub kancelarii prawnej. Firmy te stosują różne metody perswazji, jednak muszą działać zgodnie z prawem, aby uniknąć zarzutów o stosowanie nieuczciwych praktyk.

Sądowa windykacja należności

Nakaz zapłaty (Mahnbescheid)

Jeśli działania pozasądowe nie przynoszą rezultatu, kolejnym krokiem jest złożenie wniosku o sądowy nakaz zapłaty (Mahnbescheid). Wniosek składany jest do Amtsgericht (sądu rejonowego) i umożliwia szybkie uzyskanie tytułu egzekucyjnego bez konieczności przeprowadzania pełnego procesu sądowego.

Dłużnik ma 14 dni na wniesienie sprzeciwu (Widerspruch). Jeśli tego nie zrobi, można uzyskać nakaz egzekucyjny (Vollstreckungsbescheid), który pozwala na skierowanie sprawy do komornika.

Proces cywilny

Jeśli dłużnik wniesie sprzeciw, sprawa przechodzi do pełnego procesu cywilnego, który może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od stopnia skomplikowania.

Egzekucja komornicza w Niemczech

Wniosek do komornika (Gerichtsvollzieher)

Po uzyskaniu tytułu egzekucyjnego można skierować sprawę do komornika sądowego (Gerichtsvollzieher), który podejmuje działania takie jak:

• Zajęcie rachunków bankowych (Kontopfändung),
• Zajęcie wynagrodzenia (Lohnpfändung),
• Zajęcie majątku ruchomego,
• Przeprowadzenie egzekucji nieruchomości (Zwangsversteigerung).

Rejestr dłużników (Schufa i Schuldnerverzeichnis)

Dłużnik może zostać wpisany do niemieckiego rejestru dłużników (Schufa), co utrudnia mu uzyskanie kredytów i zawieranie umów.

Alternatywne metody odzyskiwania należności

Ugoda z dłużnikiem

W wielu przypadkach korzystniejsze może być negocjowanie ugody, np. poprzez rozłożenie płatności na raty.

Sprzedaż długu

Niektóre firmy decydują się na sprzedaż wierzytelności firmom windykacyjnym lub funduszom sekurytyzacyjnym.

Podsumowanie

Windykacja należności w Niemczech to proces, który wymaga znajomości lokalnych przepisów oraz strategicznego podejścia. Skuteczność działań zależy od odpowiedniego prowadzenia postępowania pozasądowego, szybkiego korzystania z procedury Mahnbescheid oraz umiejętnego prowadzenia negocjacji z dłużnikiem. W razie konieczności egzekucji komorniczej warto skorzystać z usług profesjonalnych prawników lub kancelarii specjalizujących się w prawie windykacyjnym.

Z naszego doświadczenia wiemy, że oddanie sprawy profesjonalnej kancelarii prawnej jest najskuteczniejszym rozwiązaniem. Do czasu gdy do dłużnika nie zgłosi się zarejestrowany na terenie Niemiec pełnomocnik prawny, dłużnik może nie potraktować sprawy poważnie. Bardzo często dłużnicy będą próbowali obniżać wartości faktur powołując się na wyimaginowane szkody. Dlatego zawsze warto mieć udokumentowane wszystkie prace, sporządzone raporty oraz potwierdzenia raportów – tak aby sąd nie podważył Waszego wniosku. Na naszych szkoleniach i konsultacjach opowiadamy jak się zabezpieczyć formalnie przed niewypłacalnością niemieckich kontrahentów.